ဝဲေရာဂါ

ဝဲေရာဂါ (Zawgyi Font)

ဝဲေရာဂါဆိုတာဟာ Sarcoptes scabiei  လို႔ေခၚတဲ့ ပိုးတစ္မ်ိဳး ကူးစက္ဝင္ေရာက္လို႔ ျဖစ္တဲ့ အေရျပားေရာဂါတစ္ခုပါ။ ဘယ္လိုနည္းေတြနဲ႔ ကူးစက္ဝင္ေရာက္လည္းဆိုရင္ ဝဲေရာဂါရွိသူႏွင့္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ အတူတကြ နီးကပ္စြာ ေနထိုင္ျခင္း၊ ဝဲေရာဂါရွိသူနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံျခင္းစတဲ့ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ အေရျပားခ်င္း ထိေတြ႕မႈေတြနဲ႔ ကူးစက္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အတူေန မိသားစုထဲမွာ ဝဲေရာဂါျဖစ္ၿပီဆိုရင္ တစ္အိမ္သားလုံး ကူးစက္ခံရႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ဝဲေရာဂါကို ကုသမယ္ဆိုရင္ အတူေနမိသားစုကိုပါ ေရာဂါလကၡဏာရွိရွိ ၊ မရွိရွိ တၿပိဳင္တည္းကုသေပးရပါတယ္။ ဝဲေရာဂါသည္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ လူတန္းစားမေ႐ြး၊ ရာသီမေ႐ြး ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါတယ္။

ဝဲေရာဂါရဲ႕ လကၡဏာေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ အနီဖုေသးေသးေလးေတြ၊ သို႔မဟုတ္ အနီဖုေလးေတြ စုၿပီးအနီျပင္ေတြ သို႔မဟုတ္ အရည္ၾကည္ဖုေသးေသးေလးေတြကို အဓိကအားျဖင့္ လက္ေခ်ာင္းၾကား၊ ေျခေခ်ာင္းၾကားမွာ ေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။ လက္ေကာက္ဝတ္အတြင္းဖက္၊ တံေတာင္ဆစ္၊ ခ်ိဳင္းၾကား၊ ရင္သားပတ္လည္၊ အမ်ိဳးသားလိင္တံ၊ ကယ္ပယ္အိတ္၊ ေပါင္၊ တင္ပါးနဲ႔ ေျခဖဝါးေတြမွာလည္း ေတြ႕ႏိုင္တယ္။ သို႔ေသာ္ ေမြးကင္းစကေလးေတြကလြဲလို႔ အနီဖုေသးေသးေလးေတြ၊ သို႔မဟုတ္ အနီဖုေလးေတြစုၿပီး အနီျပင္ေတြ သို႔မဟုတ္ အရည္ၾကည္ဖုေသးေသးေလးေတြကို မ်က္ႏွာမွာ ေတြ႕ရတာ ရွားပါတယ္။

ဝဲဆိုကတည္းက ယားမယ္ဆိုတာ လူတိုင္းနီးပါး သိၿပီးသားျဖစ္မွာပါ။ မ်က္ႏွာကလြဲၿပီး တစ္ကိုယ္လုံးအႏွံ႔ ယားယံျခင္းကို ျပင္းထန္စြာ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ အနီဖု၊ အနီျပင္၊ အရည္ၾကည္ဖုရွိတဲ့ ေနရာေရာ မရွိတဲ့ေနရာေတြပါ ယားႏိုင္တယ္။ လူၾကားသူၾကားမေရွာင္ ကုတ္ရေလာက္ေအာင္ကို အင္မတန္ ယားမယ္။ အထူးသျဖင့္ ညဘက္ေတြမွာ ယားယံျခင္းက ပိုၿပီးျပင္းထန္ပါတယ္။ အေရျပားမ်ားေပၚတြင္ ၂ မွ ၁၀ မီလီမီတာအရွည္ရွိ အစင္းမ်ား ကိုလည္း ေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။

 ေရာဂါပိုး ဝင္ေရာက္ရာကေန ေရာဂါလကၡဏာျပရန္ အခ်ိန္၂ပတ္မွ ၆ပတ္ေလာက္ထိ ၾကာႏိုင္သည္။ ဝဲေရာဂါကို ဘယ္လိုကုသမလဲ။ ဝဲေရာဂါကို ကုမည္ဆိုပါက အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ေလာေလာဆယ္ျဖစ္ေနတဲ့ သူအျပင္ ထိုသူနဲ႔ အတူေနေသာ ေရာဂါလကၡဏာ မျပေသးသူမ်ားကိုပါ တစ္ခါတည္း တစ္ခ်ိန္တည္း ကုသဖို႔ လိုပါတယ္။

5% Permethrin, Malathion, Benzyl benzoate စတဲ့ လိမ္းေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို အသုံးျပဳႏိုင္သည္။လည္ပင္းေအာက္ကစၿပီး တစ္ကိုယ္လုံး ေနရာလပ္မက်န္ လိမ္းရသည္။ ထိုသို႔လိမ္းျခင္းကို ေနာက္တစ္ပတ္ၾကာရင္ ေနာက္တစ္ခါျပန္ၿပီး ပထမတစ္ေခါက္ လိမ္းခဲ့တဲ့အတိုင္း လည္ပင္းေအာက္ကစၿပီးတစ္ကိုယ္လုံး ေနရာလပ္မက်န္ ျပန္လိမ္းရမည္။

လိမ္းေဆးလိမ္းထားစဥ္မွာ ယားတာ သက္သာေအာင္ ဘာမီတြန္တို႔ စီထရီစင္းတို႔ စတဲ့ ေဆးမ်ားေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ကုတ္ရာကေနတဆင့္ ဘက္တီးရီးယားပိုးဝင္ခဲ့ရင္ေတာ့ ပိုးသတ္ေဆး (Antibiotics) ေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဝဲေရာဂါခံစားေနရသူေနတဲ့အိမ္ သို႔မဟုတ္ အေဆာင္မွာရွိတဲ့ ျခင္ေထာင္၊ ေစာင္၊ မ်က္ႏွာသုတ္ပဝါ၊ အိပ္ရာခင္း၊ အဝတ္အစားစတာေတြ အားလုံးကိုလည္း ၆၀ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ အပူခ်ိန္ရွိတဲ့ေရနဲ႔ ျပဳတ္ေလွ်ာ္တာေတြပါ လုပ္သင့္ပါတယ္။

Author : Dr. 528
Ondr

ဝဲရောဂါ(Unicode font)

ဝဲရောဂါဆိုတာဟာ Sarcoptes scabiei  လို့ခေါ်တဲ့ ပိုးတစ်မျိုး ကူးစက်ဝင်ရောက်လို့ ဖြစ်တဲ့ အရေပြားရောဂါတစ်ခုပါ။ ဘယ်လိုနည်းတွေနဲ့ ကူးစက်ဝင်ရောက်လည်းဆိုရင် ဝဲရောဂါရှိသူနှင့် အချိန်ကြာမြင့်စွာ အတူတကွ နီးကပ်စွာ နေထိုင်ခြင်း၊ ဝဲရောဂါရှိသူနဲ့ လိင်ဆက်ဆံခြင်းစတဲ့ အချိန်ကြာမြင့်စွာ အရေပြားချင်း ထိတွေ့မှုတွေနဲ့ ကူးစက်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် အတူနေ မိသားစုထဲမှာ ဝဲရောဂါဖြစ်ပြီဆိုရင် တစ်အိမ်သားလုံး ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ ဒီအတွက် ဝဲရောဂါကို ကုသမယ်ဆိုရင် အတူနေမိသားစုကိုပါ ရောဂါလက္ခဏာရှိရှိ ၊ မရှိရှိ တပြိုင်တည်းကုသပေးရပါတယ်။ ဝဲရောဂါသည် ဆင်းရဲချမ်းသာ လူတန်းစားမရွေး၊ ရာသီမရွေး ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။

ဝဲရောဂါရဲ့ လက္ခဏာတွေ အနေနဲ့ကတော့ အနီဖုသေးသေးလေးတွေ၊ သို့မဟုတ် အနီဖုလေးတွေ စုပြီးအနီပြင်တွေ သို့မဟုတ် အရည်ကြည်ဖုသေးသေးလေးတွေကို အဓိကအားဖြင့် လက်ချောင်းကြား၊ ခြေချောင်းကြားမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ လက်ကောက်ဝတ်အတွင်းဖက်၊ တံတောင်ဆစ်၊ ချိုင်းကြား၊ ရင်သားပတ်လည်၊ အမျိုးသားလိင်တံ၊ ကယ်ပယ်အိတ်၊ ပေါင်၊ တင်ပါးနဲ့ ခြေဖဝါးတွေမှာလည်း တွေ့နိုင်တယ်။ သို့သော် မွေးကင်းစကလေးတွေကလွဲလို့ အနီဖုသေးသေးလေးတွေ၊ သို့မဟုတ် အနီဖုလေးတွေစုပြီး အနီပြင်တွေ သို့မဟုတ် အရည်ကြည်ဖုသေးသေးလေးတွေကို မျက်နှာမှာ တွေ့ရတာ ရှားပါတယ်။

ဝဲဆိုကတည်းက ယားမယ်ဆိုတာ လူတိုင်းနီးပါး သိပြီးသားဖြစ်မှာပါ။ မျက်နှာကလွဲပြီး တစ်ကိုယ်လုံးအနှံ့ ယားယံခြင်းကို ပြင်းထန်စွာ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ အနီဖု၊ အနီပြင်၊ အရည်ကြည်ဖုရှိတဲ့ နေရာရော မရှိတဲ့နေရာတွေပါ ယားနိုင်တယ်။ လူကြားသူကြားမရှောင် ကုတ်ရလောက်အောင်ကို အင်မတန် ယားမယ်။ အထူးသဖြင့် ညဘက်တွေမှာ ယားယံခြင်းက ပိုပြီးပြင်းထန်ပါတယ်။ အရေပြားများပေါ်တွင် ၂ မှ ၁၀ မီလီမီတာအရှည်ရှိ အစင်းများ ကိုလည်း တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။

ရောဂါပိုး ဝင်ရောက်ရာကနေ ရောဂါလက္ခဏာပြရန် အချိန်၂ပတ်မှ ၆ပတ်လောက်ထိ ကြာနိုင်သည်။ ဝဲရောဂါကို ဘယ်လိုကုသမလဲ။ ဝဲရောဂါကို ကုမည်ဆိုပါက အထက်မှာပြောခဲ့တဲ့အတိုင်း လောလောဆယ်ဖြစ်နေတဲ့ သူအပြင် ထိုသူနဲ့ အတူနေသော ရောဂါလက္ခဏာ မပြသေးသူများကိုပါ တစ်ခါတည်း တစ်ချိန်တည်း ကုသဖို့ လိုပါတယ်။

5% Permethrin, Malathion, Benzyl benzoate စတဲ့ လိမ်းဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို အသုံးပြုနိုင်သည်။လည်ပင်းအောက်ကစပြီး တစ်ကိုယ်လုံး နေရာလပ်မကျန် လိမ်းရသည်။ ထိုသို့လိမ်းခြင်းကို နောက်တစ်ပတ်ကြာရင် နောက်တစ်ခါပြန်ပြီး ပထမတစ်ခေါက် လိမ်းခဲ့တဲ့အတိုင်း လည်ပင်းအောက်ကစပြီးတစ်ကိုယ်လုံး နေရာလပ်မကျန် ပြန်လိမ်းရမည်။

လိမ်းဆေးလိမ်းထားစဉ်မှာ ယားတာ သက်သာအောင် ဘာမီတွန်တို့ စီထရီစင်းတို့ စတဲ့ ဆေးများသောက်နိုင်ပါတယ်။ ကုတ်ရာကနေတဆင့် ဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်ခဲ့ရင်တော့ ပိုးသတ်ဆေး (Antibiotics) သောက်ဖို့လိုပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ဝဲရောဂါခံစားနေရသူနေတဲ့အိမ် သို့မဟုတ် အဆောင်မှာရှိတဲ့ ခြင်ထောင်၊ စောင်၊ မျက်နှာသုတ်ပဝါ၊ အိပ်ရာခင်း၊ အဝတ်အစားစတာတွေ အားလုံးကိုလည်း ၆၀ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် အပူချိန်ရှိတဲ့ရေနဲ့ ပြုတ်လျှော်တာတွေပါ လုပ်သင့်ပါတယ်။

Author : Dr. 528