www.myanmarhealthcentre.com
လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္နာက်င္ျခင္း
လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ အမ်ဳိးသမီးမ်ိဳးပြားအဂၤါေနရာႏွင့္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းကို ဒစ္ပ႐ႈး နီးယား (Dyspaurenia) ဟု ေခၚသည္။ အမ်ိဳးသမီးဦးေရမည္မွ်တြင္ ထိုေ၀ဒနာကို ခံစားေနရသည္ကို မည္သူမွ် မသိရွိေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုသည္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ေမးျမန္းထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအရ အမ်ိဳးသမီး ၁၀ ေယာက္တြင္ ၁ - ၄ ေယာက္သည္ ထိုေ၀ဒနာကို ခံစားရသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ အိမ္ေထာင္က်စအခ်ိန္ကာကလမ်ားႏွင့္ ေသြးဆံုးခါနီးအခ်ိန္မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ား သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားစြာ ရွိသည္။ အေၾကာင္းတရားအမ်ားစုမွာ ဆိုးရြားျခင္း မရွိ ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ထိခိုက္ႏိုင္ျပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ အိမ္ေထာင္ေရးအဆင္မေျပမႈမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္။ ထိုေ၀ဒနာ သည္ နာက်င္ျခင္းေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ျခင္း ၊ စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေယာနိ လမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျပီး ေနာက္ထပ္နာက်င္ျခင္းစသည့္ အဆိုးသံသရာကို လည္ေစႏိုင္သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားကို ကုသျပီးေသာ္လည္း နာက်င္ျခင္းမွာ ဆက္ျဖစ္ေန တတ္သည္။ အထူးသျဖင့္ မကုသဘဲ အခ်ိန္အတန္ၾကာထားပါက ထိုသို႔ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ေၾကာင့္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ အျမန္ဆံုးေတြ႔ဆံု၍ ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ရွာေဖြျပီး ကုသမႈမ်ားကို အျမန္ဆံုးခံယူရန္ အေရးၾကီးေပသည္။ ဤစာေစာင္တြင္ လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးအစားမ်ားအေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးထားပါသည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ဆုိတာ ဘာလဲ?
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ဆိုသည္မွာ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ အမ်ဳိးသမီး မ်ိဳးပြားအဂၤါေနရာႏွင့္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းကို ေခၚသည္။ လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia) ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံပါက နက္႐ိႈင္းသည့္ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareu-nia) ဟူ၍ ၂ မ်ိဳး ခြဲျခားႏိုင္သည္။ ထို ၂ မ်ိဳးကို ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွ မတူညီသကဲ့သို႔ ကုသမႈမ်ားမွာလည္း ကြဲဲျပားသည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia)
----------------------------------------
ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ မိန္းမကိုယ္ႏႈတ္ခမ္းသားမ်ား ၊ မိန္းမကိုယ္အ၀ႏွင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေအာက္ပိုင္းတို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ နာက်င္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ အမ်ိဳးသား လိင္တံ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းသို႔ စတင္၀င္ေရာက္သည့္အခ်ိန္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျခင္းစတင္ျပီး မၾကာမွီအခ်ိန္မ်ားတြင္ စတင္ျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ အမ်ိဳးသား လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမွ ထုတ္လိုက္သည္ႏွင့္ နာက်င္ျခင္းမွာ လ်င္ျမန္စြာ သက္သာသြားတတ္ေသာ္လည္း အခ်ိန္ခဏၾကာသည္အထိ မိန္းမကိုယ္ ေနရာမ်ားကို ထိပါက နာက်င္ေနတတ္သည္။ အေပၚယံနာက်င္ျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ မိန္းမကိုယ္ ႏႈတ္ခမ္းသားေနရာ ၊ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ မိန္းမကိုယ္အ၀ႏွင့္ စအိုၾကားရွိ အေရျပားေနရာမ်ားတြင္ ျပႆနာရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia)
----------------------------------------
ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္အတြင္း (သို႔)လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္။ တခါတရံ ေပါင္၏ အေရွ႕ပိုင္းေနရာမ်ားတြင္ပါ နာက်င္တတ္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ စူးရွျခင္း (သို႔) မသိမသာနာက်င္ျခင္း ၊ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက မနာက်င္ေတာ့ျခင္း (သို႔) မိနစ္အနည္းငယ္ခန္႔ (သို႔) နာရီအနည္းငယ္ခန္႔ ဆက္လက္နာက်င္ ေနျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ တင္ပဆံုခြက္၏ နက္႐ႈိင္းေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တည္ရွိေပသည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ား
----------------------------------------
အနာရြတ္တစ္သွ်ဴးမ်ား
ကေလးေမြးျပီးေနာက္ (အထူးသျဖင့္ အပီစီေရာ့တမီ - (Episiotomy) ဟု ေခၚေသာ ကေလးေမြးသည့္ အခ်ိ္န္တြင္ မိန္းမကိုယ္ အ၀ႏွင့္ စအိုေနရာအၾကား ကပ္ေၾကးျဖင့္ အညွပ္ ခံထားရပါက) မိန္းမကိုယ္အ၀ေနရာ၏ အေနာက္ဘက္တြင္ အနာရြတ္ တစ္သွ်ဴးမ်ားျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ ထိုအနာရြတ္တစ္သွ်ဴးေနရာမ်ားတြင္ အာ႐ံုေၾကာအဆုံးမ်ား ပါ၀င္ျပီး တုံ႔ျပန္မႈ ျမန္ဆန္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားလိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းသို႔ ထည့္လိုက္သည့္အခါ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို အဆက္မျပတ္ျပဳလုပ္ေနပါက နာက်င္ျခင္း ပိုဆိုးတတ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အနာရြတ္တစ္သွ်ဴး မ်ားကို အမ်ိဳးသားလိင္တံမွ အဆက္မျပတ္ ပြတ္တိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အပ်ိဳေျမွး အေကာင္းပကတိအတိုင္း ရွိေနျခင္း
အပ်ိဳေျမွးဆိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀တြင္ တည္ရွိသည့္ အေျမွးပါးတစ္ခုျဖစ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံစတြင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းေၾကာင့္ အပ်ိဳေျမွးျပဲသြားသည္။ ရာသီလာခ်ိန္တြင္ ေသြးစုပ္ယူႏိုင္ရန္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းထည့္ရေသာ ပစၥည္း (Tempons) ကို အသံုးျပဳပါက လိင္ဆက္ဆံျခင္းမရွိေသာ္လည္း အပ်ိဳေျမွးမွာ ျပဲေနတတ္သည္။ အပ်ိဳေျမွး အေကာင္း ပကတိအတိုင္း ရွိေနျခင္း ဆိုသည္မွာ အထင္အျမင္မွားေစေသာ စကားလံုးျဖစ္ျပီး အပ်ိဳေျမွးတြင္ ေမြးရာပါ ေသးငယ္ေသာ အေပါက္ တစ္ခုပါ၀င္သည္။ မိန္းကေလးမ်ား အရြယ္ေရာက္လာသည့္အခါ ထိုအေပါက္သည္ တေျဖးေျဖးျခင္း ၾကီးလာသည္။ အကယ္၍ အပ်ိဳေျမွးမ်ားသည္ ထူလာသည့္အခ်ိန္တြင္ အေပါက္သည္ လံုေလာက္စြာ ၾကီးလာျခင္းမရွိပါက ပထမဆံုး လိင္ဆက္ဆံသည့္ အခ်ိ္န္တြင္ အရွိန္ျဖင့္ အပ်ိဳေျမွးအတြင္းသို႔ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ထိုးသြင္းသျဖင့္ ထိုအမ်ိဳးသမီးသည္ အပ်ိဳးေျမွးေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းကုုိ ခံစားရႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ အေပၚယံပိုင္းတြင္သာျဖစ္ျပီး လိင္ဆက္ဆံရန္ ၾကိဳးစားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀၌ နာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္။ လိင္မဆက္ဆံပါက မနာက်င္ႏိုင္ေပ။
ေယာနိလမ္းေၾကာင္းရွိ ၾကြက္သားမ်ားက်ဳံ႕ ျခင္း (ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) - Vaginismus)
ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) (Vaginismus) ဆိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀အနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား အလြန္အကၽြံ က်ဳံ႕ျခင္းေၾကာင့္ ျပင္းထန္စြာ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္ျခင္း (သို႔) လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းေၾကာင့္ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားကို စမ္းသပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္း သည္ စိတ္ျဖင့္ တားဆီး၍ရေသာ အရာမဟုတ္ဘဲ အလိုအေလ်ာက္ျဖစ္ေပၚျခင္း ျဖစ္သည္။ ၾကြက္သားမ်ား က်ံဳ႕ျခင္းသည္ မည္သည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္မွ်မရွိဘဲ ျဖစ္ေပၚႏိုင္သကဲ့သို႔ လိင္ကိစၥကို စိုးထိတ္ျခင္း (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္ နာက်င္မႈမ်ား ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီး ရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္းသည္ အိမ္ေထာင္ဖက္ ၂ ဦးစလံုးကို စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္း ျဖစ္ေစႏိုင္ျပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာသည္ အထိ အိမ္ေထာင္ေရးသုခ မရရွိဘဲ လိင္ဆက္ဆံေရးကိုပါ တားဆီးႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္ဆိုသည္ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံေရးကို ေၾကာက္ရြ႔႔ံသည့္ စိတ္သည္ နာက်င္ျခင္းကို ပိုဆိုး ေစႏိုင္သည္။ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈမ်ားျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္းသံသရာကို ခ်ိဳးဖ်က္ႏိုင္ေရးအတြက္ အကူအညီရယူရန္မွာ အေရးၾကီး သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္း (ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) - Vaginismus) ကို ကုသရန္မွာ ခက္ခဲျခင္းမရွိ ေသာ္လည္း တခါတရံ စိတ္ေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္ႏွင့္ပါ ျပသရန္ လိုအပ္သည္။
ဘာသိုလင္ဂလင္းေရာင္ျခင္း (Barhtolinitis)
ဘာသိုလင္ဂလင္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း တစ္ဖက္တစ္ခ်က္ရွိ တစ္သွ်ဴးမ်ားအတြင္းရွိေသာ ဂလင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုဂလင္း မ်ားသည္ ေရာင္ရမ္းျပီး နာက်င္လာပါက လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ တခါတရံ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ဂလင္းမ်ားသည္ ေရာင္ရမ္းလာျပီး ပထမပိုင္းတြင္ နာက်င္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဂလင္းမ်ား နာက်င္လာႏိုင္ သည္။ (သီးျခားစာေစာင္ျဖင့္ ထိုအေၾကာင္းကို ေရးသားေပးပါမည္။)
ဗာလ္ဗိုဒိုင္းနီးယား (Vulvodynia)
ထိုအေျခအေနသည္ အလြန္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစေသာ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္ျပီး အမ်ိဳးသမီးအဂၤါဇတ္ ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းျဖစ္ျပီး ဖိအားႏွင့္ ထိေတြ႔မႈအေပၚ တံု႔ျပန္မႈ လြန္ကဲတတ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံရန္ ၾကိဳးစားသည့္အခါ အလြန္နာက်င္ တတ္သည္။ ထို႔အျပင္ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားကို ထိေတြ႔မိပါက နာက်င္ျပီး ေန႔စဥ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္းတြင္ လည္း နာက်င္ႏိုင္သည္။ လကၡဏာမ်ားသည္ ကာလၾကာျမင့္စြာ တည္ရွိေနပါက စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းႏွင့္ စိတ္ပ်က္ျခင္းကို ျဖစ္ေစ သည္။ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ မေသခ်ာေသာ္လည္း ထိုေနရာရွိ အာ႐ံုေၾကာမ်ားသည္ သာမန္ ထက္ တံု႔ျပန္မႈ လြန္ကဲျခင္းႏွင့္ ထိုအာ႐ံုေၾကာမ်ားႏွင့္ ဦးေႏွာက္၏ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ေျပာင္းလဲျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ကုသမႈမ်ားတြင္ ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေစေသာ ဆပ္ျပာမ်ားကို အစားထိုးသံုးစြဲျခင္း ၊ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားတြင္ ထံုက်င္ျခင္းျဖင့္ ခံစားမႈကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္သည့္ ခရမ္မ်ား ၊ နာက်င္မႈကို ေလ်ာ့က်ေစသည့္ ေဆးမ်ား ၊ ဗဟိဒၶကုထံုးမ်ားႏွင့္ အသိအျမင္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ အျပဳအမူမ်ားအတြက္ ကုသမႈ (သို႔) CBT ကုထံုးမ်ား ပါ၀င္သည္။
လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus)
ထိုေရာဂါသည္ ကေလးမ်ားအပါအ၀င္ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းတြင္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ အေရျပားတြင္ အနာရြတ္ျဖစ္သည့္ အေျခအေနတစ္ခုု ျဖစ္သည္။ ထိုေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုေရာဂါျဖစ္ပါက မ်ိဳးပြားအဂၤါအနီးရွိ အေရျပားမ်ားသည္ ပါးလာျပီး အျဖဴေရာင္ အကြက္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ထိုေရာဂါသည္ ခုခံအားစနစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ျပီး ယားယံျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္း ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ အဆိုပါလကၡဏာမ်ားသည္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ျဖစ္ေနတတ္သည္။ တခါတရံ မွတ္ခ႐ုႏွင့္ မွားႏိုင္သည္။ မွတ္ခ႐ုမ်ားသည္လည္း အလြန္ယားယံျပီး တခါတရံ အနည္းငယ္ နာက်င္ႏိုင္သည္။ လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) ေၾကာင့္ မ်ိဳးပြားအဂၤါရွိ အေရျပားမ်ားတြင္ ကင္ဆာျဖစ္ေပၚႏိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္း အနည္းငယ္ရွိသည္။ ထိုအေၾကာင္းျပ ခ်က္ေၾကာင့္ လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) ရွိ၊ မရွိေရာဂါသတ္မွတ္ရန္ လုိအပ္ျပီး ေရာဂါရွိပါက ကုသရန္ လိုအပ္ သည္။ ကုသမႈမ်ားတြင္ ခရမ္မ်ားကို ပံုမွန္လိမ္းရန္ လိုအပ္သည္။ (လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။ )
အမ်ိဳးသမီး မဂၤါကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (Female Genital Mutilation)
အမ်ိဳးသမီး မဂၤါကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (Female Genital Mutilation) ဆိုသည္မွာ မိန္းကေလးတစ္ဦး၏ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္၍ လွီးျခင္းျဖစ္သည္။ အလြန္ဆိုးရြားသည့္အေျခအေနမ်ားတြင္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ေစရန္ ခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ မေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ေတာ့ေသာ အနာရြတ္မ်ားက်န္ခဲ့ျပီး ထိုအနာရြတ္မ်ားေၾကာင့္ အာ႐ုံေၾကာ မ်ား ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ ထိုကိစၥမ်ားေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္မႈကို ျဖစ္ေစသျဖင့္ လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပံုမမွန္ျခင္း (Vaginal abnormalities)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပံုမမွန္ျခင္းသည္ ျဖစ္ခဲေသာ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ ပံုမမွန္ျဖစ္ ေနပါက အလြန္နာက်င္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနအထိ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ပံုမမွန္ျခင္းမ်ားတြင္ ေမြးရာပါ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း တစ္သွ်ဴးပိုမ်ား ရွိေနတတ္သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia) ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံပါက နက္႐ိႈင္းသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia) ၂ မ်ိဳးစလံုးကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား
----------------------------------------
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ထိခုိက္မိျခင္း (Vaginal Trauma)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အလိုက္သင့္တည္ရွိျပီး သန္မာသည္။ ကေလးေမြးျခင္းေၾကာင့္ အနည္းငယ္ဒဏ္ရာရျခင္းႏွင့္ အဆန္႔ ခံရပါကလည္း အေကာင္းပကတိ ျပန္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို သိသာစြာ ဒဏ္ရာရပါက (ဥပမာ - ကေလးေမြးရခက္ခဲျခင္းေၾကာင့္ (သို႔) အမ်ိဳးသမီးအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္ျခင္း) အနာရြတ္မ်ားကို ျဖစ္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ အခက္အခဲျဖစ္ေစသည္။
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ျခင္း (Vaginal or Genital Infection)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း (သို႔) ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီး ေနရာမ်ားကို ေရာဂါပိုး၀င္ပါက တစ္သွ်ဴးမ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္းျဖစ္ ေပၚျပီး လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ႏိုင္သည္။ ေရာဂါပိုးမ်ားသည္ မွတ္ခ႐ု (ကန္ဒီဒါ - အူလမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ ေသာ မႈိတစ္မ်ိဳး) ၊ ဟားပိ(စ္)(Herpes) ကဲ့သို႔ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးမ်ားႏွင့္ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဘက္တီးရီးယား ပိုးမ်ားစြာသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္သည္။ အခ်ဳ႕ိေသာ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ားသည္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမွ ကူးစက္ျခင္းျဖစ္သည္။ လိင္မဆက္ဆံမွီ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းတြင္ နာက်င္ျခင္းႏွင့္ ယားယံျခင္းမျဖစ္ ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ ထို ၂ မ်ိဳးစလံုး ျဖစ္လာတတ္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမ်ားအတြင္းမွ အေရာင္ရွိေသာ အရည္မ်ားဆင္းတတ္ျပီး အနံ႔နံတတ္သည္။ (ေယာနိလမး္ေၾကာင္းတြင္ျဖစ္ေသာ မွတ္ခ႐ုအေၾကာင္း ၊ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ား ေၾကာင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ျခင္းႏွင့္ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားတြင္ ျဖစ္ေသာ ဟားပိ(စ္)(Herpes) ေရာဂါပိုးမ်ားအေၾကာင္းကို သီး ျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း (Vaginal Dryness)
တခါတရံ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္တြင္ နာက်င္ျခင္းသည္ ေခ်ာဆီမရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း တြင္ စိုစြတ္ျခင္းမရွိဘဲ အလြန္ေျခာက္ေသြ႔ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အရည္မ်ားကို ထုတ္ေပးျပီး ထိုအရည္မ်ားသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို စိုစြတ္ေနေစသည္။ လိင္စိတ္ႏိုးၾကြလာသည့္အခါ ထိုအရည္မ်ား ပိုမ်ား လာသည္။ အကယ္၍ လိင္မဆက္ဆံမွီ လံုေလာက္ေသာ လႈံ႔ေဆာ္မႈမရွိပါက (သို႔) လိင္ဆက္ဆံရန္ စိတ္မပါပါက လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းကို သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ေစရန္ လံုေလာက္ေသာ အရည္မ်ား ထုတ္ေပးျခင္း မရွိေပ။
သို႔ေသာ္ ထိုအရာမ်ားသည္ အလြန္မ႐ိုးရွင္းေပ။ ထုတ္ေပးသင့္ေသာ အရည္မ်ားကို မထုတ္ေပးသည္မွာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ရွိသည္။ ထိုအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားတြင္ ယခင္ကၾကံဳေတြ႔ခဲ့ဖူးေသာ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၏ အဆင္မေျပမႈမ်ားေၾကာင့္ စိတ္ကသိ ကေအာင့္ျဖစ္ျခင္း ၊ ကိုယ္၀န္ရမည္ကို စိုးရိမ္ေနရျခင္း ၊ အိပ္ေပ်ာ္ေနသည့္ ကေလးႏိုးမည္ကို စိုးရိမ္ေနရျခင္း စသည့္ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအေၾကာင္းျပခ်က္တြင္ ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း ပါ၀င္သည္။ သားဆက္ျခားသည့္ အခ်ိဳ႕ေသာ နည္းလမ္းမ်ားအပါအ၀င္ အခ်ိဳ႕ေသာ ေဆးမ်ားသည္ ေယာနိလမ္း ေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင့္ ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းသည္ ႐ိႈးဂရန္း စင္ဒ႐ုန္း (Sjogren’s Syndrome) ႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည္။ ႐ိႈးဂရန္း စင္ဒ႐ုန္း (Sjogren’s Syndrome) တြင္ ခႏၶာကိုယ္မွ ထြက္ေသာ အရည္ အားလံုး နည္းပါးေနတတ္သည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနသည့္ အခ်ိန္ကာလတြင္လည္း လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ (သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕လူမ်ားတြင္ ဆန္႔က်င္ဘက္ အာနိသင္ရွိသည္။)
အသက္အရြယ္ေၾကာင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းက်ံဳ႕သြားျခင္း (Vaginal Atrophy)
ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းတြင္ ေဟာ္မုန္းပမာဏ က်ဆင္းလာသည္။ အထူးသျဖင့္ အီစထိုဂ်င္ ေဟာ္မုန္းက်ဆင္း လာသည္။ အီစထိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းနံရံမ်ားကို သန္မာေစသည္။ ထို႔အျပင္ ေသြးေထာက္ပံ့မႈကို မ်ားျပား ေစ၍ အရည္မ်ားပိုထုတ္ေပးျခင္း ၊ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းရွိ နံရံမ်ားကို သန္မာေစ၍ ပို၍ ဆန္႔ႏိုင္လာေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ အီစထိုဂ်င္ပမာဏ က်ဆင္းလာသည့္အခါ တစ္သွ်ဴးမ်ားသည္ ပါးလာျပီး ဆန္႔ႏိုင္အားလည္း ေလ်ာ့နည္းလာ ကာ ေခ်ာေမြ႔မႈလည္း နည္းလာသည္။ တခါတရံ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အပ်ိဳေဖာ္ မ၀င္ေသးေသာ အမ်ိဳးသမီးငယ္၏ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကဲ့သို႔ ဒဏ္ရာရလြယ္၍ ႏူးညံ့ေနတတ္သည္။ ထိုျပႆနာအတြက္ ထိေရာက္စြာ ကုသႏိုင္သည့္ နည္းလမ္း မ်ားစြာ ရွိသည္။ (ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
လိင္ဆက္ဆံပါက နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia)
----------------------------------------
နက္႐ိႈင္းေသာေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းသည္ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ အလြယ္တကူ ထိခိုက္ႏိုင္သည့္ ၀မ္းဗိုက္အတြင္းရွိ အျခားေသာ ကလီစာမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ၀မ္းဗိုက္ အတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားစြာ ရွိသည္။
သားအိမ္ေခါင္းအ၀ နာက်င္ျခင္း (Cervical Pain)
----------------------------------------
သားအိမ္ေခါင္းသည္ ပံုမွန္အားျဖင့္ နာက်င္မည္မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ သားအိမ္ေခါင္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္း ၀င္ေရာက္လာေသာ ေရာဂါပိုးမ်ား [အထူးသျဖင့္ ဟားပိ(စ္) (Herpes)] ကူးစက္ခံရပါက နာက်င္လာႏိုင္သည္။ အကယ္၍ သားအိမ္ေခါင္းေရာင္ရမ္းေနပါက လိင္ဆက္ဆံလွ်င္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံႏွင့္ ထိမိျပီး တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ ျခင္းကိုျဖစ္ေစသည္။ တခါတရံ ေပါင္အေရွ႕ျခမ္းတြင္ပါ နာက်င္ႏိုင္သည္။
သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis)
----------------------------------------
သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ဆိုသည္မွာ သားအိမ္နံရံရွိတစ္သွ်ဴးအနည္းငယ္သည္ ခႏၶာကိုယ္၏အျခားေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တည္ရွိေနသည့္ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုတြင္ သားအိမ္နံရံ တစ္သွ်ဴးမ်ားသည္ မမ်ိဳးဥမ်ား ၊ မမ်ိဳးဥျပြန္မ်ားႏွင့္ သားအိမ္ေခါင္းမ်ားတြင္ ရွိေနတတ္သည္။ ရာသီေသြးဆင္းသည့္အခ်ိန္တိုင္း ထိုတစ္သွ်ဴးမ်ားမွလည္း ေသြးဆင္းၾကသည္။ ထိုေသြးမ်ားသည္ အတြင္းအဂၤါတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုကပ္သြားျပီး အနာရြတ္တစ္သွ်ဴး မ်ားကို ျဖစ္ေစျခင္းေၾကာင့္ တင္ပဆံုခြက္ေနရာတစ္ခုလံုး နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ကို အမ်ားအားျဖင့္ ငယ္ရြယ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ေတြ႔ရ ျပီး ထိုအမ်ိဳးသမီးမ်ား ကိုယ္၀န္တားေဆးကိုု ခဏေသာက္ျပီးေနာက္ ရပ္လိုက္သည့္အခ်ိန္တြင္မွ သိသာထင္ရွားလာသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကိုယ္၀န္တားေဆးမ်ားသည္ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ားကို ဖိႏွိပ္ျခင္းေၾကာင့္ ထိုေရာဂါအတြက္ ကုသမႈ တစ္ခုကဲ့သို႔ျဖစ္လာသည္။ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) သည္ လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္ ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းႏွင့္ ထိုသို႔ကာမစပ္ယွက္ျခင္းကို အခ်ိန္အတန္ၾကာသည္အထိ ဆက္လုပ္ေနပါက နာက်င္ျခင္းျဖစ္လာသည္။ ထို႔အျပင္ ထိုေရာဂါသည္ ရာသီလာသည့္အခါ နာက်င္ေစ၍ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရန္လည္း ခက္ခဲေစသည္။ (ထိုေရာဂါအေၾကာင္းကို သီးျခားေရး သားေပးပါမည္။)
မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္တည္ျခင္း (Ovarian Cysts)
----------------------------------------
မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္မ်ားရွိေနျခင္းသည္ လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ မမ်ိဳးဥမ်ားသည္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံႏွင့္ ထိမိေသာေၾကာင့္ အရည္မ်ား စိမ့္ထြက္လာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
မမ်ိဳးဥမ်ားတြင္ အရည္အိတ္တည္သည့္ေရာဂါသည္ ရွားပါးေသာ ေရာဂါမဟုတ္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အရည္အိတ္ ျဖစ္ေပၚျခင္းသည္ ရာသီစက္၀န္း၏ ပံုမွန္အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာ သည့္ အရည္အိတ္မ်ားသည္ အလြန္ေသးငယ္သည္။ အရြယ္အစားၾကီးမားေသာ အရည္အိတ္မ်ားသည္ ယိုစိမ့္မႈ ပိုျဖစ္ႏိုင္ျပီး နာ က်င္ေစႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ အထူးသျဖင့္ ငယ္ရြယ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ကို ျပသသည့္ လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ရာသီေသြးဆံုးျပီးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ မမ်ိဳးဥအိမ္မ်ား၌္ အရည္အိတ္ရွိျခင္းသည္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုအရာသည္ မမ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာကို ျပသသည့္ လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ (မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္မ်ားတည္ျခင္းအေၾကာင္းကို သီးျခားေရးသားေပးပါ မည္။)
သားအိမ္တြင္ အလံုးရွိျခင္း (Fibroids and growths in the womb)
----------------------------------------
ဖိုင္းဘ႐ိုက္ (Fibroids) ဟုေခၚေသာ အမွ်င္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ အလံုးမ်ားသည္ သားအိမ္နံရံမ်ားအတြင္း တည္ရွိျပီး ကင္ဆာအလံုးမဟုတ္ေပ။ ထိုအလံုးမ်ားသည္ သားအိမ္အရြယ္အစားကို ပိုၾကီးလာေစသည္။ ထိုအလံုးမ်ားသည္ နာက်င္ျခင္းကို အျမဲတမ္း မျဖစ္ေစေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ မသက္မသာျဖစ္ေစသည္။ (ဖိုင္းဘ႐ိုက္ (Fibroids) အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
သားအိမ္အေနအထားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္မ်ား (Causes related to womb position)
----------------------------------------
အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ သားအိမ္သည္ အေရွ႕သို႔ ညြတ္ေနရမည့္အစား အေနာက္ဘက္သို႔ လန္ေနတတ္သျဖင့္ မမ်ိဳးဥအိမ္မ်ားသည္လည္း အေနာက္ဘက္သို႔ လန္ေနတတ္သည္။ ကိုယ္အေနအထားေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိ ေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းျပဳလုပ္ပါက သားအိမ္(သို႔) မ မ်ိဳးဥမ်ားႏွင့္ ထိမိႏိုင္သည္။ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းျပဳလုပ္ပါက တင္ပဆံုအတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းမွာ ပို၍ထင္ရွားလာျပီး လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက (သို႔) အေနအထားကို ေျပာင္းလိုက္ပါက တေျဖးေျဖးသက္သာသြားေပလိမ့္မည္။
အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္း (Bowel Pain)
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ အူမ်ားသည္လည္း ထိမိျပီး လႈပ္ရွားႏိုင္သည္။ အကယ္၍ အူမ်ားသည္ တံု႔ျပန္မႈလြန္ကဲပါက လိင္ဆက္ ဆံေနစဥ္ အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းစတင္ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ Crohn’s Disease ေရာဂါရွိသူမ်ား ၊ အူမ်ားတြင္ အနာျဖစ္၍ ေရာင္ျခင္း (သို႔) ၀မ္းခဏခဏပ်က္ျခင္း (သို႔) ၀မ္းခဏခဏခ်ဳပ္ျခင္း ျဖစ္ေပၚ၍ ဗိုက္ေအာင့္သည့္ ေရာဂါ (Irritable Bowel Syndrom) စသည့္ အေျခအေနမ်ားတြင္ အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ (အထက္ပါေရာဂါမ်ား အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflammatory Disease)
----------------------------------------
မမ်ိဳးဥျပြန္ ၊ သားအိမ္ႏွင့္ တခါတရံ မ မ်ိဳးဥမ်ားေရာင္ရမ္းသည့္ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းမွာ ေရာဂါပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္ျခင္းေၾကာင့္ အထက္ပါေနရာမ်ားတြင္ ေရာင္ရမ္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ထိုအရာမ်ား ေရြ႕လ်ား တတ္သျဖင့္ နာက်င္ႏိုင္သည္။ တင္ပဆံုခြက္၏ နက္႐ိႈင္းေသာ ေနရာမ်ားမွ နာက်င္ျခင္းျဖစ္ျပီး အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိ
လမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းျပဳလုပ္ပါက တင္ပဆံုအတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းမွာ ပို၍ထင္ရွားလာျပီး လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက (သို႔) အေနအထားကို ေျပာင္းလိုက္ပါက တေျဖးေျဖးသက္သာ သြားေပလိမ့္မည္။ တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflammatory Disease) ျဖစ္ပါက ေနမေကာင္း ျဖစ္ျပီး ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္မ်ားထြက္တတ္သည္။ ( တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflam-
matory Disease) ကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
ဆီးအိမ္ေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္း (Bladder Pain)
----------------------------------------
ဆီးအိမ္သည္ သားအိမ္အေပၚတြင္ရွိျပီး တင္ပဆံု႐ိုး၏ အေနာက္ဘက္ အေပၚတြင္တည္ရွိသည္။ သားအိမ္ကဲ့သို႔ပင္ ဆီးအိမ္သည္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ေရြ႕လ်ားျပီး အဖိခံရႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆီးအိမ္သည္ ေရာင္ေနသည့္အခါ နာက်င္ႏိုင္သည္။ ဆီးအိမ္ ေရာင္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အဓိက အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္ ဆီးအိမ္အတြင္း ေရာဂါပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုအေျခအေနတြင္ ဆီးအိမ္သည္ တံု႔ျပန္မႈလြန္ကဲ၍ နာက်င္ေစသည္။ ဆီးအိမ္ေရာင္ ျခင္းသည္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္ ဆင္တူေသာ္လည္း ေရာဂါပိုးမရွိဘဲျဖစ္ေပၚျခင္း ျဖစ္သည္။
နိဂံုး
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းသည္ ( လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ တင္ပဆံုခြက္မ်ား အတြင္း နာက်င္ျခင္း) သည္ စိတ္မသက္မသာျဖစ္ေစ၍ အိမ္ေထာင္ေရးကိုပါ ထိခိုက္ႏိုင္သည္။ ျဖစ္ေပၚေစေသာအေၾကာင္းတရားအမ်ား စုတြင္ ႐ိုးရွင္းေသာ အေျဖမ်ားရွိသျဖင့္ အကယ္၍ ထိုျပႆနာကို ခံစားေနရပါက ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပသသင့္သည္။
အထက္ပါေဆာင္းပါးမွာ လိင္ဆက္ဆံစဥ္ နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia – Pain Having Sex) က်န္းမာေရးစာေစာင္မွ ေဖာ္ျပေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေအာက္ပါပံုကို ႏွိပ္၍ ျမန္မာ့က်န္းမာေရးစင္တာ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္တြင္ပံုမ်ား ဗြီဒီယိုမ်ားျဖင့္ ေဝေဝဆာဆာ ဖတ္႐ႉႏိုင္ပါသည္။
မိမိခ်စ္ခင္သူမ်ားကို သိေစလိုလွ်င္ LIKE ႏွင့္ SHARE မ်ားျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ျဖန္႔ေဝေစလိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလံုး က်န္းမာေရးသုတအျဖာျဖာ တိုးတက္ႏိုင္ၾကပါေစ..
Myanmar Health Centre ( Trusted Health Information)
www.myanmarhealthcentre.com
လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္နာက်င္ျခင္း
လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ အမ်ဳိးသမီးမ်ိဳးပြားအဂၤါေနရာႏွင့္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းကို ဒစ္ပ႐ႈး နီးယား (Dyspaurenia) ဟု ေခၚသည္။ အမ်ိဳးသမီးဦးေရမည္မွ်တြင္ ထိုေ၀ဒနာကို ခံစားေနရသည္ကို မည္သူမွ် မသိရွိေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုသည္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ေမးျမန္းထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအရ အမ်ိဳးသမီး ၁၀ ေယာက္တြင္ ၁ - ၄ ေယာက္သည္ ထိုေ၀ဒနာကို ခံစားရသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ အိမ္ေထာင္က်စအခ်ိန္ကာကလမ်ားႏွင့္ ေသြးဆံုးခါနီးအခ်ိန္မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ား သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားစြာ ရွိသည္။ အေၾကာင္းတရားအမ်ားစုမွာ ဆိုးရြားျခင္း မရွိ ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ထိခိုက္ႏိုင္ျပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ အိမ္ေထာင္ေရးအဆင္မေျပမႈမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္။ ထိုေ၀ဒနာ သည္ နာက်င္ျခင္းေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ျခင္း ၊ စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေယာနိ လမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျပီး ေနာက္ထပ္နာက်င္ျခင္းစသည့္ အဆိုးသံသရာကို လည္ေစႏိုင္သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားကို ကုသျပီးေသာ္လည္း နာက်င္ျခင္းမွာ ဆက္ျဖစ္ေန တတ္သည္။ အထူးသျဖင့္ မကုသဘဲ အခ်ိန္အတန္ၾကာထားပါက ထိုသို႔ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ေၾကာင့္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ အျမန္ဆံုးေတြ႔ဆံု၍ ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ရွာေဖြျပီး ကုသမႈမ်ားကို အျမန္ဆံုးခံယူရန္ အေရးၾကီးေပသည္။ ဤစာေစာင္တြင္ လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးအစားမ်ားအေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးထားပါသည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ဆုိတာ ဘာလဲ?
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia) ဆိုသည္မွာ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ အမ်ဳိးသမီး မ်ိဳးပြားအဂၤါေနရာႏွင့္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းကို ေခၚသည္။ လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia) ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံပါက နက္႐ိႈင္းသည့္ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareu-nia) ဟူ၍ ၂ မ်ိဳး ခြဲျခားႏိုင္သည္။ ထို ၂ မ်ိဳးကို ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွ မတူညီသကဲ့သို႔ ကုသမႈမ်ားမွာလည္း ကြဲဲျပားသည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia)
----------------------------------------
ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ မိန္းမကိုယ္ႏႈတ္ခမ္းသားမ်ား ၊ မိန္းမကိုယ္အ၀ႏွင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေအာက္ပိုင္းတို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ နာက်င္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ အမ်ိဳးသား လိင္တံ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းသို႔ စတင္၀င္ေရာက္သည့္အခ်ိန္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျခင္းစတင္ျပီး မၾကာမွီအခ်ိန္မ်ားတြင္ စတင္ျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ အမ်ိဳးသား လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမွ ထုတ္လိုက္သည္ႏွင့္ နာက်င္ျခင္းမွာ လ်င္ျမန္စြာ သက္သာသြားတတ္ေသာ္လည္း အခ်ိန္ခဏၾကာသည္အထိ မိန္းမကိုယ္ ေနရာမ်ားကို ထိပါက နာက်င္ေနတတ္သည္။ အေပၚယံနာက်င္ျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ မိန္းမကိုယ္ ႏႈတ္ခမ္းသားေနရာ ၊ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ မိန္းမကိုယ္အ၀ႏွင့္ စအိုၾကားရွိ အေရျပားေနရာမ်ားတြင္ ျပႆနာရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia)
----------------------------------------
ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္အတြင္း (သို႔)လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္။ တခါတရံ ေပါင္၏ အေရွ႕ပိုင္းေနရာမ်ားတြင္ပါ နာက်င္တတ္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ စူးရွျခင္း (သို႔) မသိမသာနာက်င္ျခင္း ၊ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက မနာက်င္ေတာ့ျခင္း (သို႔) မိနစ္အနည္းငယ္ခန္႔ (သို႔) နာရီအနည္းငယ္ခန္႔ ဆက္လက္နာက်င္ ေနျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ တင္ပဆံုခြက္၏ နက္႐ႈိင္းေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တည္ရွိေပသည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ား
----------------------------------------
အနာရြတ္တစ္သွ်ဴးမ်ား
ကေလးေမြးျပီးေနာက္ (အထူးသျဖင့္ အပီစီေရာ့တမီ - (Episiotomy) ဟု ေခၚေသာ ကေလးေမြးသည့္ အခ်ိ္န္တြင္ မိန္းမကိုယ္ အ၀ႏွင့္ စအိုေနရာအၾကား ကပ္ေၾကးျဖင့္ အညွပ္ ခံထားရပါက) မိန္းမကိုယ္အ၀ေနရာ၏ အေနာက္ဘက္တြင္ အနာရြတ္ တစ္သွ်ဴးမ်ားျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ ထိုအနာရြတ္တစ္သွ်ဴးေနရာမ်ားတြင္ အာ႐ံုေၾကာအဆုံးမ်ား ပါ၀င္ျပီး တုံ႔ျပန္မႈ ျမန္ဆန္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားလိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းသို႔ ထည့္လိုက္သည့္အခါ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို အဆက္မျပတ္ျပဳလုပ္ေနပါက နာက်င္ျခင္း ပိုဆိုးတတ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အနာရြတ္တစ္သွ်ဴး မ်ားကို အမ်ိဳးသားလိင္တံမွ အဆက္မျပတ္ ပြတ္တိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အပ်ိဳေျမွး အေကာင္းပကတိအတိုင္း ရွိေနျခင္း
အပ်ိဳေျမွးဆိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀တြင္ တည္ရွိသည့္ အေျမွးပါးတစ္ခုျဖစ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံစတြင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းေၾကာင့္ အပ်ိဳေျမွးျပဲသြားသည္။ ရာသီလာခ်ိန္တြင္ ေသြးစုပ္ယူႏိုင္ရန္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းထည့္ရေသာ ပစၥည္း (Tempons) ကို အသံုးျပဳပါက လိင္ဆက္ဆံျခင္းမရွိေသာ္လည္း အပ်ိဳေျမွးမွာ ျပဲေနတတ္သည္။ အပ်ိဳေျမွး အေကာင္း ပကတိအတိုင္း ရွိေနျခင္း ဆိုသည္မွာ အထင္အျမင္မွားေစေသာ စကားလံုးျဖစ္ျပီး အပ်ိဳေျမွးတြင္ ေမြးရာပါ ေသးငယ္ေသာ အေပါက္ တစ္ခုပါ၀င္သည္။ မိန္းကေလးမ်ား အရြယ္ေရာက္လာသည့္အခါ ထိုအေပါက္သည္ တေျဖးေျဖးျခင္း ၾကီးလာသည္။ အကယ္၍ အပ်ိဳေျမွးမ်ားသည္ ထူလာသည့္အခ်ိန္တြင္ အေပါက္သည္ လံုေလာက္စြာ ၾကီးလာျခင္းမရွိပါက ပထမဆံုး လိင္ဆက္ဆံသည့္ အခ်ိ္န္တြင္ အရွိန္ျဖင့္ အပ်ိဳေျမွးအတြင္းသို႔ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ထိုးသြင္းသျဖင့္ ထိုအမ်ိဳးသမီးသည္ အပ်ိဳးေျမွးေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းကုုိ ခံစားရႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းသည္ အေပၚယံပိုင္းတြင္သာျဖစ္ျပီး လိင္ဆက္ဆံရန္ ၾကိဳးစားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀၌ နာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္။ လိင္မဆက္ဆံပါက မနာက်င္ႏိုင္ေပ။
ေယာနိလမ္းေၾကာင္းရွိ ၾကြက္သားမ်ားက်ဳံ႕ ျခင္း (ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) - Vaginismus)
ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) (Vaginismus) ဆိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအ၀အနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား အလြန္အကၽြံ က်ဳံ႕ျခင္းေၾကာင့္ ျပင္းထန္စြာ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္ျခင္း (သို႔) လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းေၾကာင့္ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားကို စမ္းသပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္း သည္ စိတ္ျဖင့္ တားဆီး၍ရေသာ အရာမဟုတ္ဘဲ အလိုအေလ်ာက္ျဖစ္ေပၚျခင္း ျဖစ္သည္။ ၾကြက္သားမ်ား က်ံဳ႕ျခင္းသည္ မည္သည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္မွ်မရွိဘဲ ျဖစ္ေပၚႏိုင္သကဲ့သို႔ လိင္ကိစၥကို စိုးထိတ္ျခင္း (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္ နာက်င္မႈမ်ား ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီး ရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္းသည္ အိမ္ေထာင္ဖက္ ၂ ဦးစလံုးကို စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္း ျဖစ္ေစႏိုင္ျပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာသည္ အထိ အိမ္ေထာင္ေရးသုခ မရရွိဘဲ လိင္ဆက္ဆံေရးကိုပါ တားဆီးႏိုင္သည္။ ထိုနာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္ဆိုသည္ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံေရးကို ေၾကာက္ရြ႔႔ံသည့္ စိတ္သည္ နာက်င္ျခင္းကို ပိုဆိုး ေစႏိုင္သည္။ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈမ်ားျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္းသံသရာကို ခ်ိဳးဖ်က္ႏိုင္ေရးအတြက္ အကူအညီရယူရန္မွာ အေရးၾကီး သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီးရွိ ၾကြက္သားမ်ား က်ဳ႔ံျခင္း (ဗဂ်ီနစ္မက္(စ္) - Vaginismus) ကို ကုသရန္မွာ ခက္ခဲျခင္းမရွိ ေသာ္လည္း တခါတရံ စိတ္ေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္ႏွင့္ပါ ျပသရန္ လိုအပ္သည္။
ဘာသိုလင္ဂလင္းေရာင္ျခင္း (Barhtolinitis)
ဘာသိုလင္ဂလင္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း တစ္ဖက္တစ္ခ်က္ရွိ တစ္သွ်ဴးမ်ားအတြင္းရွိေသာ ဂလင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုဂလင္း မ်ားသည္ ေရာင္ရမ္းျပီး နာက်င္လာပါက လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ တခါတရံ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ဂလင္းမ်ားသည္ ေရာင္ရမ္းလာျပီး ပထမပိုင္းတြင္ နာက်င္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဂလင္းမ်ား နာက်င္လာႏိုင္ သည္။ (သီးျခားစာေစာင္ျဖင့္ ထိုအေၾကာင္းကို ေရးသားေပးပါမည္။)
ဗာလ္ဗိုဒိုင္းနီးယား (Vulvodynia)
ထိုအေျခအေနသည္ အလြန္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစေသာ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္ျပီး အမ်ိဳးသမီးအဂၤါဇတ္ ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းျဖစ္ျပီး ဖိအားႏွင့္ ထိေတြ႔မႈအေပၚ တံု႔ျပန္မႈ လြန္ကဲတတ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံရန္ ၾကိဳးစားသည့္အခါ အလြန္နာက်င္ တတ္သည္။ ထို႔အျပင္ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားကို ထိေတြ႔မိပါက နာက်င္ျပီး ေန႔စဥ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္းတြင္ လည္း နာက်င္ႏိုင္သည္။ လကၡဏာမ်ားသည္ ကာလၾကာျမင့္စြာ တည္ရွိေနပါက စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းႏွင့္ စိတ္ပ်က္ျခင္းကို ျဖစ္ေစ သည္။ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ မေသခ်ာေသာ္လည္း ထိုေနရာရွိ အာ႐ံုေၾကာမ်ားသည္ သာမန္ ထက္ တံု႔ျပန္မႈ လြန္ကဲျခင္းႏွင့္ ထိုအာ႐ံုေၾကာမ်ားႏွင့္ ဦးေႏွာက္၏ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ေျပာင္းလဲျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ကုသမႈမ်ားတြင္ ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေစေသာ ဆပ္ျပာမ်ားကို အစားထိုးသံုးစြဲျခင္း ၊ မိန္းမကိုယ္ေနရာမ်ားတြင္ ထံုက်င္ျခင္းျဖင့္ ခံစားမႈကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္သည့္ ခရမ္မ်ား ၊ နာက်င္မႈကို ေလ်ာ့က်ေစသည့္ ေဆးမ်ား ၊ ဗဟိဒၶကုထံုးမ်ားႏွင့္ အသိအျမင္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ အျပဳအမူမ်ားအတြက္ ကုသမႈ (သို႔) CBT ကုထံုးမ်ား ပါ၀င္သည္။
လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus)
ထိုေရာဂါသည္ ကေလးမ်ားအပါအ၀င္ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းတြင္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ အေရျပားတြင္ အနာရြတ္ျဖစ္သည့္ အေျခအေနတစ္ခုု ျဖစ္သည္။ ထိုေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုေရာဂါျဖစ္ပါက မ်ိဳးပြားအဂၤါအနီးရွိ အေရျပားမ်ားသည္ ပါးလာျပီး အျဖဴေရာင္ အကြက္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ထိုေရာဂါသည္ ခုခံအားစနစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ျပီး ယားယံျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္း ကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ အဆိုပါလကၡဏာမ်ားသည္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ျဖစ္ေနတတ္သည္။ တခါတရံ မွတ္ခ႐ုႏွင့္ မွားႏိုင္သည္။ မွတ္ခ႐ုမ်ားသည္လည္း အလြန္ယားယံျပီး တခါတရံ အနည္းငယ္ နာက်င္ႏိုင္သည္။ လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) ေၾကာင့္ မ်ိဳးပြားအဂၤါရွိ အေရျပားမ်ားတြင္ ကင္ဆာျဖစ္ေပၚႏိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္း အနည္းငယ္ရွိသည္။ ထိုအေၾကာင္းျပ ခ်က္ေၾကာင့္ လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) ရွိ၊ မရွိေရာဂါသတ္မွတ္ရန္ လုိအပ္ျပီး ေရာဂါရွိပါက ကုသရန္ လိုအပ္ သည္။ ကုသမႈမ်ားတြင္ ခရမ္မ်ားကို ပံုမွန္လိမ္းရန္ လိုအပ္သည္။ (လိုင္ခမ္ စကယ္လ္လ႐ိုးစပ္ (Lichen Sclerousus) အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။ )
အမ်ိဳးသမီး မဂၤါကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (Female Genital Mutilation)
အမ်ိဳးသမီး မဂၤါကို ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (Female Genital Mutilation) ဆိုသည္မွာ မိန္းကေလးတစ္ဦး၏ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္၍ လွီးျခင္းျဖစ္သည္။ အလြန္ဆိုးရြားသည့္အေျခအေနမ်ားတြင္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ေစရန္ ခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ မေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ေတာ့ေသာ အနာရြတ္မ်ားက်န္ခဲ့ျပီး ထိုအနာရြတ္မ်ားေၾကာင့္ အာ႐ုံေၾကာ မ်ား ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ ထိုကိစၥမ်ားေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္မႈကို ျဖစ္ေစသျဖင့္ လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပံုမမွန္ျခင္း (Vaginal abnormalities)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပံုမမွန္ျခင္းသည္ ျဖစ္ခဲေသာ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ ပံုမမွန္ျဖစ္ ေနပါက အလြန္နာက်င္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံရန္ မျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနအထိ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ပံုမမွန္ျခင္းမ်ားတြင္ ေမြးရာပါ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း တစ္သွ်ဴးပိုမ်ား ရွိေနတတ္သည္။
လိင္ဆက္ဆံပါက အေပၚယံ နာက်င္ျခင္း (Superficial Dyspareunia) ႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံပါက နက္႐ိႈင္းသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia) ၂ မ်ိဳးစလံုးကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား
----------------------------------------
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ထိခုိက္မိျခင္း (Vaginal Trauma)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အလိုက္သင့္တည္ရွိျပီး သန္မာသည္။ ကေလးေမြးျခင္းေၾကာင့္ အနည္းငယ္ဒဏ္ရာရျခင္းႏွင့္ အဆန္႔ ခံရပါကလည္း အေကာင္းပကတိ ျပန္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို သိသာစြာ ဒဏ္ရာရပါက (ဥပမာ - ကေလးေမြးရခက္ခဲျခင္းေၾကာင့္ (သို႔) အမ်ိဳးသမီးအဂၤါမ်ားကို ခြဲစိတ္ျခင္း) အနာရြတ္မ်ားကို ျဖစ္ေစျပီး လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ အခက္အခဲျဖစ္ေစသည္။
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ျခင္း (Vaginal or Genital Infection)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း (သို႔) ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအနီး ေနရာမ်ားကို ေရာဂါပိုး၀င္ပါက တစ္သွ်ဴးမ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္းျဖစ္ ေပၚျပီး လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ႏိုင္သည္။ ေရာဂါပိုးမ်ားသည္ မွတ္ခ႐ု (ကန္ဒီဒါ - အူလမ္းေၾကာင္းမ်ားတြင္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ ေသာ မႈိတစ္မ်ိဳး) ၊ ဟားပိ(စ္)(Herpes) ကဲ့သို႔ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးမ်ားႏွင့္ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဘက္တီးရီးယား ပိုးမ်ားစြာသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းအတြင္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္သည္။ အခ်ဳ႕ိေသာ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ားသည္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမွ ကူးစက္ျခင္းျဖစ္သည္။ လိင္မဆက္ဆံမွီ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းတြင္ နာက်င္ျခင္းႏွင့္ ယားယံျခင္းမျဖစ္ ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ ထို ၂ မ်ိဳးစလံုး ျဖစ္လာတတ္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမ်ားအတြင္းမွ အေရာင္ရွိေသာ အရည္မ်ားဆင္းတတ္ျပီး အနံ႔နံတတ္သည္။ (ေယာနိလမး္ေၾကာင္းတြင္ျဖစ္ေသာ မွတ္ခ႐ုအေၾကာင္း ၊ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ား ေၾကာင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ျခင္းႏွင့္ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားတြင္ ျဖစ္ေသာ ဟားပိ(စ္)(Herpes) ေရာဂါပိုးမ်ားအေၾကာင္းကို သီး ျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း (Vaginal Dryness)
တခါတရံ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္တြင္ နာက်င္ျခင္းသည္ ေခ်ာဆီမရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း တြင္ စိုစြတ္ျခင္းမရွိဘဲ အလြန္ေျခာက္ေသြ႔ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အရည္မ်ားကို ထုတ္ေပးျပီး ထိုအရည္မ်ားသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကို စိုစြတ္ေနေစသည္။ လိင္စိတ္ႏိုးၾကြလာသည့္အခါ ထိုအရည္မ်ား ပိုမ်ား လာသည္။ အကယ္၍ လိင္မဆက္ဆံမွီ လံုေလာက္ေသာ လႈံ႔ေဆာ္မႈမရွိပါက (သို႔) လိင္ဆက္ဆံရန္ စိတ္မပါပါက လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းကို သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ေစရန္ လံုေလာက္ေသာ အရည္မ်ား ထုတ္ေပးျခင္း မရွိေပ။
သို႔ေသာ္ ထိုအရာမ်ားသည္ အလြန္မ႐ိုးရွင္းေပ။ ထုတ္ေပးသင့္ေသာ အရည္မ်ားကို မထုတ္ေပးသည္မွာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ရွိသည္။ ထိုအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားတြင္ ယခင္ကၾကံဳေတြ႔ခဲ့ဖူးေသာ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၏ အဆင္မေျပမႈမ်ားေၾကာင့္ စိတ္ကသိ ကေအာင့္ျဖစ္ျခင္း ၊ ကိုယ္၀န္ရမည္ကို စိုးရိမ္ေနရျခင္း ၊ အိပ္ေပ်ာ္ေနသည့္ ကေလးႏိုးမည္ကို စိုးရိမ္ေနရျခင္း စသည့္ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအေၾကာင္းျပခ်က္တြင္ ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း ပါ၀င္သည္။ သားဆက္ျခားသည့္ အခ်ိဳ႕ေသာ နည္းလမ္းမ်ားအပါအ၀င္ အခ်ိဳ႕ေသာ ေဆးမ်ားသည္ ေယာနိလမ္း ေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ေယာနိလမ္းေၾကာင့္ ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းသည္ ႐ိႈးဂရန္း စင္ဒ႐ုန္း (Sjogren’s Syndrome) ႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည္။ ႐ိႈးဂရန္း စင္ဒ႐ုန္း (Sjogren’s Syndrome) တြင္ ခႏၶာကိုယ္မွ ထြက္ေသာ အရည္ အားလံုး နည္းပါးေနတတ္သည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနသည့္ အခ်ိန္ကာလတြင္လည္း လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ (သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕လူမ်ားတြင္ ဆန္႔က်င္ဘက္ အာနိသင္ရွိသည္။)
အသက္အရြယ္ေၾကာင့္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းက်ံဳ႕သြားျခင္း (Vaginal Atrophy)
ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းတြင္ ေဟာ္မုန္းပမာဏ က်ဆင္းလာသည္။ အထူးသျဖင့္ အီစထိုဂ်င္ ေဟာ္မုန္းက်ဆင္း လာသည္။ အီစထိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းနံရံမ်ားကို သန္မာေစသည္။ ထို႔အျပင္ ေသြးေထာက္ပံ့မႈကို မ်ားျပား ေစ၍ အရည္မ်ားပိုထုတ္ေပးျခင္း ၊ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းရွိ နံရံမ်ားကို သန္မာေစ၍ ပို၍ ဆန္႔ႏိုင္လာေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေသြးဆံုးျပီးေနာက္ အီစထိုဂ်င္ပမာဏ က်ဆင္းလာသည့္အခါ တစ္သွ်ဴးမ်ားသည္ ပါးလာျပီး ဆန္႔ႏိုင္အားလည္း ေလ်ာ့နည္းလာ ကာ ေခ်ာေမြ႔မႈလည္း နည္းလာသည္။ တခါတရံ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းသည္ အပ်ိဳေဖာ္ မ၀င္ေသးေသာ အမ်ိဳးသမီးငယ္၏ ေယာနိလမ္းေၾကာင္းကဲ့သို႔ ဒဏ္ရာရလြယ္၍ ႏူးညံ့ေနတတ္သည္။ ထိုျပႆနာအတြက္ ထိေရာက္စြာ ကုသႏိုင္သည့္ နည္းလမ္း မ်ားစြာ ရွိသည္။ (ေယာနိလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေသြ႔ျခင္း ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
လိင္ဆက္ဆံပါက နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း နာက်င္ျခင္း (Deep Dyspareunia)
----------------------------------------
နက္႐ိႈင္းေသာေနရာမ်ားတြင္ နာက်င္ျခင္းသည္ မ်ိဳးပြားအဂၤါမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ အလြယ္တကူ ထိခိုက္ႏိုင္သည့္ ၀မ္းဗိုက္အတြင္းရွိ အျခားေသာ ကလီစာမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ၀မ္းဗိုက္ အတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားစြာ ရွိသည္။
သားအိမ္ေခါင္းအ၀ နာက်င္ျခင္း (Cervical Pain)
----------------------------------------
သားအိမ္ေခါင္းသည္ ပံုမွန္အားျဖင့္ နာက်င္မည္မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ သားအိမ္ေခါင္းသည္ ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္း ၀င္ေရာက္လာေသာ ေရာဂါပိုးမ်ား [အထူးသျဖင့္ ဟားပိ(စ္) (Herpes)] ကူးစက္ခံရပါက နာက်င္လာႏိုင္သည္။ အကယ္၍ သားအိမ္ေခါင္းေရာင္ရမ္းေနပါက လိင္ဆက္ဆံလွ်င္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံႏွင့္ ထိမိျပီး တင္ပဆံုခြက္အတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ ျခင္းကိုျဖစ္ေစသည္။ တခါတရံ ေပါင္အေရွ႕ျခမ္းတြင္ပါ နာက်င္ႏိုင္သည္။
သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis)
----------------------------------------
သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ဆိုသည္မွာ သားအိမ္နံရံရွိတစ္သွ်ဴးအနည္းငယ္သည္ ခႏၶာကိုယ္၏အျခားေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တည္ရွိေနသည့္ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုတြင္ သားအိမ္နံရံ တစ္သွ်ဴးမ်ားသည္ မမ်ိဳးဥမ်ား ၊ မမ်ိဳးဥျပြန္မ်ားႏွင့္ သားအိမ္ေခါင္းမ်ားတြင္ ရွိေနတတ္သည္။ ရာသီေသြးဆင္းသည့္အခ်ိန္တိုင္း ထိုတစ္သွ်ဴးမ်ားမွလည္း ေသြးဆင္းၾကသည္။ ထိုေသြးမ်ားသည္ အတြင္းအဂၤါတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုကပ္သြားျပီး အနာရြတ္တစ္သွ်ဴး မ်ားကို ျဖစ္ေစျခင္းေၾကာင့္ တင္ပဆံုခြက္ေနရာတစ္ခုလံုး နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ကို အမ်ားအားျဖင့္ ငယ္ရြယ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ေတြ႔ရ ျပီး ထိုအမ်ိဳးသမီးမ်ား ကိုယ္၀န္တားေဆးကိုု ခဏေသာက္ျပီးေနာက္ ရပ္လိုက္သည့္အခ်ိန္တြင္မွ သိသာထင္ရွားလာသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကိုယ္၀န္တားေဆးမ်ားသည္ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ားကို ဖိႏွိပ္ျခင္းေၾကာင့္ ထိုေရာဂါအတြက္ ကုသမႈ တစ္ခုကဲ့သို႔ျဖစ္လာသည္။ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) သည္ လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ နာက်င္ ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းႏွင့္ ထိုသို႔ကာမစပ္ယွက္ျခင္းကို အခ်ိန္အတန္ၾကာသည္အထိ ဆက္လုပ္ေနပါက နာက်င္ျခင္းျဖစ္လာသည္။ ထို႔အျပင္ ထိုေရာဂါသည္ ရာသီလာသည့္အခါ နာက်င္ေစ၍ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ရန္လည္း ခက္ခဲေစသည္။ (ထိုေရာဂါအေၾကာင္းကို သီးျခားေရး သားေပးပါမည္။)
မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္တည္ျခင္း (Ovarian Cysts)
----------------------------------------
မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္မ်ားရွိေနျခင္းသည္ လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ မမ်ိဳးဥမ်ားသည္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံႏွင့္ ထိမိေသာေၾကာင့္ အရည္မ်ား စိမ့္ထြက္လာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
မမ်ိဳးဥမ်ားတြင္ အရည္အိတ္တည္သည့္ေရာဂါသည္ ရွားပါးေသာ ေရာဂါမဟုတ္ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အရည္အိတ္ ျဖစ္ေပၚျခင္းသည္ ရာသီစက္၀န္း၏ ပံုမွန္အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာ သည့္ အရည္အိတ္မ်ားသည္ အလြန္ေသးငယ္သည္။ အရြယ္အစားၾကီးမားေသာ အရည္အိတ္မ်ားသည္ ယိုစိမ့္မႈ ပိုျဖစ္ႏိုင္ျပီး နာ က်င္ေစႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ အထူးသျဖင့္ ငယ္ရြယ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ သားအိမ္နံရံတစ္သွ်ဴးမ်ား ေနရာလြဲ၍ရွိေနျခင္း (Endometriosis) ကို ျပသသည့္ လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ရာသီေသြးဆံုးျပီးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ မမ်ိဳးဥအိမ္မ်ား၌္ အရည္အိတ္ရွိျခင္းသည္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုအရာသည္ မမ်ိဳးဥအိမ္ကင္ဆာကို ျပသသည့္ လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ (မမ်ိဳးဥအိမ္တြင္ အရည္အိတ္မ်ားတည္ျခင္းအေၾကာင္းကို သီးျခားေရးသားေပးပါ မည္။)
သားအိမ္တြင္ အလံုးရွိျခင္း (Fibroids and growths in the womb)
----------------------------------------
ဖိုင္းဘ႐ိုက္ (Fibroids) ဟုေခၚေသာ အမွ်င္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ အလံုးမ်ားသည္ သားအိမ္နံရံမ်ားအတြင္း တည္ရွိျပီး ကင္ဆာအလံုးမဟုတ္ေပ။ ထိုအလံုးမ်ားသည္ သားအိမ္အရြယ္အစားကို ပိုၾကီးလာေစသည္။ ထိုအလံုးမ်ားသည္ နာက်င္ျခင္းကို အျမဲတမ္း မျဖစ္ေစေသာ္လည္း လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ မသက္မသာျဖစ္ေစသည္။ (ဖိုင္းဘ႐ိုက္ (Fibroids) အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
သားအိမ္အေနအထားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္မ်ား (Causes related to womb position)
----------------------------------------
အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ သားအိမ္သည္ အေရွ႕သို႔ ညြတ္ေနရမည့္အစား အေနာက္ဘက္သို႔ လန္ေနတတ္သျဖင့္ မမ်ိဳးဥအိမ္မ်ားသည္လည္း အေနာက္ဘက္သို႔ လန္ေနတတ္သည္။ ကိုယ္အေနအထားေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိ ေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းျပဳလုပ္ပါက သားအိမ္(သို႔) မ မ်ိဳးဥမ်ားႏွင့္ ထိမိႏိုင္သည္။ အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိလမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းျပဳလုပ္ပါက တင္ပဆံုအတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းမွာ ပို၍ထင္ရွားလာျပီး လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက (သို႔) အေနအထားကို ေျပာင္းလိုက္ပါက တေျဖးေျဖးသက္သာသြားေပလိမ့္မည္။
အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္း (Bowel Pain)
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံသည့္အခါ အူမ်ားသည္လည္း ထိမိျပီး လႈပ္ရွားႏိုင္သည္။ အကယ္၍ အူမ်ားသည္ တံု႔ျပန္မႈလြန္ကဲပါက လိင္ဆက္ ဆံေနစဥ္ အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းစတင္ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ Crohn’s Disease ေရာဂါရွိသူမ်ား ၊ အူမ်ားတြင္ အနာျဖစ္၍ ေရာင္ျခင္း (သို႔) ၀မ္းခဏခဏပ်က္ျခင္း (သို႔) ၀မ္းခဏခဏခ်ဳပ္ျခင္း ျဖစ္ေပၚ၍ ဗိုက္ေအာင့္သည့္ ေရာဂါ (Irritable Bowel Syndrom) စသည့္ အေျခအေနမ်ားတြင္ အူမ်ားေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ (အထက္ပါေရာဂါမ်ား အေၾကာင္းကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflammatory Disease)
----------------------------------------
မမ်ိဳးဥျပြန္ ၊ သားအိမ္ႏွင့္ တခါတရံ မ မ်ိဳးဥမ်ားေရာင္ရမ္းသည့္ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းမွာ ေရာဂါပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္ျခင္းေၾကာင့္ အထက္ပါေနရာမ်ားတြင္ ေရာင္ရမ္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ထိုအရာမ်ား ေရြ႕လ်ား တတ္သျဖင့္ နာက်င္ႏိုင္သည္။ တင္ပဆံုခြက္၏ နက္႐ိႈင္းေသာ ေနရာမ်ားမွ နာက်င္ျခင္းျဖစ္ျပီး အမ်ိဳးသား၏ လိင္တံကို ေယာနိ
လမ္းေၾကာင္း အတြင္းထိေရာက္ေအာင္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းျပဳလုပ္ပါက တင္ပဆံုအတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာ နာက်င္ျခင္းမွာ ပို၍ထင္ရွားလာျပီး လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ရပ္လိုက္ပါက (သို႔) အေနအထားကို ေျပာင္းလိုက္ပါက တေျဖးေျဖးသက္သာ သြားေပလိမ့္မည္။ တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflammatory Disease) ျဖစ္ပါက ေနမေကာင္း ျဖစ္ျပီး ေယာနိလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္မ်ားထြက္တတ္သည္။ ( တင္ပဆံုခြက္အတြင္းရွိ အဂၤါမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Pelvic Inflam-
matory Disease) ကို သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမည္။)
ဆီးအိမ္ေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္း (Bladder Pain)
----------------------------------------
ဆီးအိမ္သည္ သားအိမ္အေပၚတြင္ရွိျပီး တင္ပဆံု႐ိုး၏ အေနာက္ဘက္ အေပၚတြင္တည္ရွိသည္။ သားအိမ္ကဲ့သို႔ပင္ ဆီးအိမ္သည္ လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ ေရြ႕လ်ားျပီး အဖိခံရႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆီးအိမ္သည္ ေရာင္ေနသည့္အခါ နာက်င္ႏိုင္သည္။ ဆီးအိမ္ ေရာင္ျခင္းကို ျဖစ္ေစေသာ အဓိက အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္ ဆီးအိမ္အတြင္း ေရာဂါပိုးမ်ား ၀င္ေရာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထိုအေျခအေနတြင္ ဆီးအိမ္သည္ တံု႔ျပန္မႈလြန္ကဲ၍ နာက်င္ေစသည္။ ဆီးအိမ္ေရာင္ ျခင္းသည္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္ ဆင္တူေသာ္လည္း ေရာဂါပိုးမရွိဘဲျဖစ္ေပၚျခင္း ျဖစ္သည္။
နိဂံုး
----------------------------------------
လိင္ဆက္ဆံပါက နာက်င္ျခင္းသည္ ( လိင္ဆက္ဆံေနစဥ္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံျပီးေနာက္ တင္ပဆံုခြက္မ်ား အတြင္း နာက်င္ျခင္း) သည္ စိတ္မသက္မသာျဖစ္ေစ၍ အိမ္ေထာင္ေရးကိုပါ ထိခိုက္ႏိုင္သည္။ ျဖစ္ေပၚေစေသာအေၾကာင္းတရားအမ်ား စုတြင္ ႐ိုးရွင္းေသာ အေျဖမ်ားရွိသျဖင့္ အကယ္၍ ထိုျပႆနာကို ခံစားေနရပါက ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပသသင့္သည္။
အထက္ပါေဆာင္းပါးမွာ လိင္ဆက္ဆံစဥ္ နာက်င္ျခင္း (Dyspaurenia – Pain Having Sex) က်န္းမာေရးစာေစာင္မွ ေဖာ္ျပေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေအာက္ပါပံုကို ႏွိပ္၍ ျမန္မာ့က်န္းမာေရးစင္တာ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္တြင္ပံုမ်ား ဗြီဒီယိုမ်ားျဖင့္ ေဝေဝဆာဆာ ဖတ္႐ႉႏိုင္ပါသည္။
မိမိခ်စ္ခင္သူမ်ားကို သိေစလိုလွ်င္ LIKE ႏွင့္ SHARE မ်ားျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ျဖန္႔ေဝေစလိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလံုး က်န္းမာေရးသုတအျဖာျဖာ တိုးတက္ႏိုင္ၾကပါေစ..
Myanmar Health Centre ( Trusted Health Information)
www.myanmarhealthcentre.com
No comments:
Post a Comment